T&L Busko Zdrój – uzdrowisko, to miasto w województwie świętokrzyskim. Ponieważ byliśmy 40 km od tej miejscowości i zwiedzaliśmy Kurozwęki (krainę bizonów) oraz Szydłów (Carcassonne) postanowiliśmy przyjechać tutaj (50 km od Kielc). Po pierwsze słyszeliśmy, że to piękna miejscowość położona w pięknej okolicy i że oddano tu do użytku jedną z większych tężni. Czytaliśmy, że są tu dwa piękne parki, ciekawe budynki sanatoryjne oraz zabytki. Po drugie w tym kurorcie znajdują się unikalne w skali kraju i Europy źródła mineralne.
Przywiodła nas tu ciekawość oraz chęć sprawdzenia czy te informacje są prawdziwe.
Busko Zdrój – uzdrowisko – historia
Wzmianki o tej miejscowości pojawiają się już w wieku XII. Pierwszy kościół ufundował tu rycerz Dzierżko w 1166 r. Ten sam Dzierżko dwadzieścia lat później pobudował tu klasztor norbertanek.
Miasto zostało zniszczone przez Tatarów i z pewnością popadło by w ruinę, ale Bolesław Wstydliwy odnowił nadane przez Leszka Białego prawo warzenia soli z miejscowych solanek. Miejscowość zaczęła się rozwijać, co doprowadziło do tego, że książę Leszek Czarny nadał jej prawa miejskie w 1287 r.
W związku z tym, że o tutejszych solankach zrobiło się głośno Busko odwiedziła królowa Jadwiga i zażywała kąpieli w tutejszych roztworach soli. Z czasem zaprzestano wydobywania solanki, a miasto było słynne z wyrabiania doskonałego sukna.
W 1776 r. postanowiono wrócić do tematu wydobywania solanki oraz ważenia soli, a w roku 1783 były tu dwie tężnie, które rok później odwiedził król Stanisław August Poniatowski.
Choć losy miasta w czasie zaborów były burzliwe, a potem trawiły je pożary nie dało się ono unicestwić. W 1828 roku nastąpiło oficjalne otwarcie uzdrowiska, wybudowano źródło oraz na rynku urządzono skwer dla leczonych tu pacjentów. Obecne sanatorium „Marconi”, a wtedy to zdrojowe Łazienki oddano do użytku.
Busko przechodziło kolejne burzliwe historie, epidemie cholery i w rezultacie ukazem carskim zostało pozbawione praw miejskich w 1869 r. Odzyskało je ponownie w 1916 r.
W 1952 r. uzyskało połączenie kolejowe, zaczęło się mocno rozwijać i w rezultacie w 1966 r. otrzymało miano najładniejszego uzdrowiska w kraju.
Zapoznaliśmy się z bogatą historią Busko Zdrój – uzdrowisko i zaczęliśmy szukać jej śladów ciekawi czy coś interesującego znajdziemy.
Zabytki i ciekawe miejsca w Busku Zdrój
Aleja Adama Mickiewicza
Okazuje się, że pamiątek i ciekawych obiektów oraz miejsc w Busko Zdrój – uzdrowisko jest całkiem sporo. Dlatego nasz spacer zaczęliśmy od al. Adama Mickiewicza, która jako ukwiecony i biegnący między kasztanowcami deptak łączy park zdrojowy z rynkiem.
Busko Zdrój – pomnik Leszka Czarnego
Zaczynamy spacer deptakiem w kierunku rynku. Na początku alei pierwsza niespodzianka. Napotykamy pomnik Leszka Czarnego. W związku z tym sięgamy do historii i dowiadujemy się, że ten książę krakowski nadał Busku prawa miejskie w 1287 r.
Pomnik powstał w 2013 r. i jest z nim związana pewna ciekawa legenda. Najpierw spójrzmy na figurę. Książę ma przy pasie kiesę, prawdopodobnie z pieniążkami. Legenda głosi, że jeżeli ktoś tę skarbonkę pogłaszcze to bogactwo go nie ominie. Jak widać takich osób, które chcą sprawdzić prawdziwość legendy nie brakuje. Sakiewka jest już wyraźnie wytarta.
Busko Zdrój – Zamek Dersława
Idziemy dalej pod lekkie wzniesienie i po przeciwnej stronie od pomnika ukazuje się nam ciekawa budowla z wieżyczkami. W związku z tym oczywiście podchodzimy i czytamy nad wejściem, że to Zamek Dersława. Ponieważ jesteśmy zaciekawieni sięgamy ponownie do historii.
Pensjonat wybudowano w roku 1911. Intencją architekta było, aby przypominał on średniowieczny zamek. Zbudował go lekarz uzdrowiska Rosjanin Wasyl Wasyljewicz Jakobs.
Skąd, więc nazwa obiektu? Pochodzi ona od nazwy pierwszego właściciela Buska Zdroju (XII w.) i została nadana przez nowego właściciela, który kupił budynek w czasie I wojny światowej.
Obecnie jest to pensjonat prywatny, w którym wynajmiemy pokoje, posilimy się w restauracji, a w Galerii Sztuki obejrzymy dzieła regionalnych artystów.
Zamek wpisany jest do rejestru zabytków podobnie jak inne cztery budynki w mieście, które zbudowane są przy ul. 1 Maja.
Busko Zdrój – Pomnik Tadeusza Kościuszki
Przejdźmy ponownie na drugą stronę promenady, ponieważ przed tutejszym Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki znajduje się tu pomnik tego generała. Związek Kościuszki z Buskiem sięga jego setnej rocznicy śmierci. Na początku usypano kopiec ku pamięci naczelnika, a następnie w roku 1918 ustawiono na nim pomnik. Hitlerowcy rozebrali kopiec, a figurę ukryli w jakimś gospodarstwie. Po wojnie została odnaleziona i Kościuszko powrócił na obecne miejsce w dwusetną rocznicę urodzin.
Busko Zdrój – Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Wędrując w górę al. A. Mickiewicza i oglądając wiele ciekawych miejsc wśród zieleni dochodzimy do rynku z fontanną na środku, ale bez tradycyjnego ratusza. Oglądaliśmy zabytkowy budynek, pomniki i piękną zieloną, ukwieconą trasę, po której się poruszaliśmy.
Wydawać by się mogło, że prawdopodobnie nic już nas nie zaskoczy. Nic bardziej mylnego. Czekają nas kolejne niemniejsze atrakcje.
Przechodząc w lewo koło fontanny doszliśmy do ładnego kościoła i ponownie sięgnęliśmy do historii Buska.
Okazuje się, że dotarliśmy do najstarszego zabytku Buska Zdroju i jego okolicy datowanego na 1166 rok. Ponieważ po oryginale zostały fundamenty i części naw bocznych, a obiekt był wielokrotnie przebudowywany to nadal prezentuje się imponująco.
Uważamy, że warto wejść do środka, aby zobaczyć ołtarze. Prezbiterium, witraże oraz naścienne malowidła. Z zewnątrz to styl neogotycki, wnętrze natomiast to rokoko i barok.
Busko Zdrój – Ławeczka Wojciecha Belona
Kończąc spacer w górę Buska zaczynamy drogę powrotną w kierunku Parku Zdrojowego. Po drodze mijamy amfiteatr, a w jego okolicy przy Centrum Kultury przysiedliśmy na ławeczce obok Wojciecha Belona.
W. Belon to znany pieśniarz i kompozytor, który zamieszkał w Busku wraz z rodziną w 1965 r. Tu zdobywał wykształcenie oraz założył zespół Wolna Grupa Bukowina. Został pochowany na tutejszym cmentarzu, a grób jego można odwiedzać. To spotkanie przypomniało nam o wielu piosenkach wykonywanych przez tego poetę.
Busko Zdrój – nowy Park Zdrojowy
Kończąc nasz spacer weszliśmy początkowo do nowego Parku Zdrojowego. Naszym oczom ukazała się stojąca przy Domu Zdrojowym tężnia solankowa. Jest ona jednym z najbardziej nowoczesnych i największych obiektów tego typu w Polsce (obwód 226 m, średnica 72 m, a wysokość prawie 10 m). W centrum okręgu znajduje się fontanna mgielna i uważamy, że jest to duża i rzadko spotykana atrakcja. Najpierw obeszliśmy wszystkie przejścia labiryntu z tarniny, aby w końcu wejść na taras widokowy, z którego można podziwiać park, nowoczesną fontannę oraz jeden z kościołów.
Bez wątpienia warto też zajść do Domu Zdrojowego. Po pierwsze trzeba kupić bilety wstępu do tężni, a po drugie jest tu ładny zielony zakątek, w którym można chwilę odpocząć przed zwiedzaniem kolejnych atrakcji.
Busko Zdrój – stary Park Zdrojowy
Ta część Parku Zdrojowego powstała na początku XX wieku. Była wielokrotnie modernizowana i rozbudowywana, a jej obecny obszar to ponad 24 ha.
Wydaje się, ze warto tu spędzić trochę czasu i pewnie nie jest to jedynie nasze zdanie, ponieważ zobaczyliśmy tu wielu odpoczywających kuracjuszy. Najciekawszą częścią wydaje się być okolica Sanatorium „Marconi”. Wiele zieleni, dróżek, drzew i ławeczek do odpoczywania. Możemy tu zauważyć elementy ogrodów angielskich oraz francuskich.
Aleja gwiazd muzyki klasycznej
Z pewnością ciekawym miejscem w parku jest Aleja Gwiazd znajdująca się przed głównym wejściem do Sanatorium Marconi. Ze względu na fakt, że w Busku odbywa się Międzynarodowy Festiwal Muzyczny im. Krystyny Jamroz temu wydarzeniu jest ona poświęcona. Słoneczniki upamiętniają osobowości związane z muzyką klasyczną. Gwiazdy odsłaniają je osobiście, a zrobiły to już m. in.: Krystyna Jamroz, Grażyna Brodzińska, Bogusław Kaczyński, Krzysztof Penderecki, Piotr Paleczny, Wiesław Ochman i wielu innych.
Sanatorium Marconi
Sanatorium Marconi, to najstarsze i najpiękniejsze sanatorium w Busku Zdroju. Powstało w 1836 roku i miało imitować starorzymskie obiekty użyteczności publicznej.
Przechodząc przez park trudno go nie zauważyć, bo prezentuje się imponująco. Wydaje się jednak, że dopiero po wejściu do środka jeszcze bardziej zachwyca. My mieliśmy to szczęście, że trafiliśmy na wspaniały koncert, który mogliśmy wysłuchać z balkonu nad piękną Salą Koncertową.
Tak się zasłuchaliśmy we wspaniałą muzykę i tak nas zachwycił widok rewelacyjnych wnętrz, że jak wyszliśmy to już było w parku dość ciemno. Okazało się, że park żyje również nocą. Pięknie oświetlony z wieloma kafejkami, z rozbrzmiewającą muzyką robi niesamowite wrażenie.
Kaplica św. Anny
Kończąc wizytę w parku zobaczyliśmy jeszcze Kaplicę św. Anny (kościół zdrojowy). Zbudowana w 1888 r. niedaleko Marconiego na najwyższym wzniesieniu parku w stylu neogotyckim. Od 2011 r. wpisana jest na listę zabytków.
Warto tu przyjechać?
Uważamy, że ten dzień poświęcony na spacer po uzdrowisku był bardzo udany, choć nie udało się nam zobaczyć wszystkich ciekawych miejsc.
Warto odwiedzić ten kurort z kilku powodów. Po pierwsze jest to bardzo ładne miasteczko. Znajduje się tu wiele zabytków, które są usytuowane w urokliwych zakątkach i w niewielkiej odległości od siebie. Z pewnością warto odpocząć i pooddychać zdrowym powietrzem w tężni. Oba parki – stary i nowy pozwalają na relaks i oderwanie się od problemów dnia codziennego. Możemy uczestniczyć w zabiegach leczniczych i w ten sposób zadbać o swoje zdrowie i je poprawić. Po drugie Busko jest tak położone, że można stąd organizować różne ciekawe wycieczki: Kraków, Tarnów, Chęciny, Kielce, Kurozwęki, Szydłów i wiele innych. Po trzecie warto pochodzić też po najbliższej okolicy, która oferuje również wiele atrakcji. Jedną z nich zobaczyliśmy wyjeżdżając z uzdrowiska i zrobiła na nas duże wrażenie.
Sosna na szczudłach
W miejscowości Wełecz nieopodal Buska Zdroju (można tu dojść pieszo lub podjechać samochodem) znajduje się pomnik przyrody „Sosna na szczudłach” (Sosna krocząca). To drzewo jest wielką osobliwością Ponidzia. Ma już około stu lat, ale nie to jest tu najciekawsze. Rośnie ono na korzeniach, które wystają z ziemi na około trzy metry. Można chodzić pod tym systemem bez żadnego problemu i jest to z pewnością ciekawe doświadczenie.
Jak doszło do takiej sytuacji? Początkowo znajdowało się tu miejsce wydobywania piasku. W ten sposób odsłonięto korzenie drzewa, a potem woda wypłukała resztę gleby. W rezultacie powstała taka ciekawostka przyrodnicza, do której oglądania przybywa wielu turystów i kuracjuszy z Buska.
Podsumowując stwierdzamy, że kilkudniowa wyprawa w te okolice była bardzo udana. Z pewnością nie udało się nam zobaczyć wszystkich ciekawych miejsc w pobliżu, ale te odwiedzone robią ogromne wrażenie i są unikatowe. Z pewnością zainspirowały nas do powrotu kiedyś do tego regionu Polski.
