T&L Kętrzyn leży w okolicy Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, a historia jego istnienia sięga początków XIV w. Przed II wojną światową jeszcze, jako Rastembork był jednym z najbogatszych miast Prus. Kętrzyn ze swoimi zabytkami jest doskonałym miejscem wypadowym do penetrowania okolicy obfitującej w różne ciekawe miejsca.
Atrakcje w okolicach Kętrzyna
W pobliżu Kętrzyna znajduje się wiele miejsc wartych zobaczenia. Są to między innymi: Święta Lipka, Gierłoż (Wilczy Szaniec), Mazurolandia, Reszel, Bezławki, Mamerki, Pałac w Drogoszach i inne.
Kętrzyn – historia
W roku 1329 zbudowano tu strażnicę. Powstała prawdopodobnie w miejscu grodu Rast i zaczęła wokół niej powstawać osada. Została odbudowana w 1350 r. po zniszczeniach zadanych przez najazd Litwinów z roku 1345. W tym okresie zaczęto stawiać mury obronne. Prawa miejskie na prawie chełmińskim zostały nadane w 1357 r. przez komtura bałgijskiego Henniga Schindekopfa. W skład murów wchodził zamek krzyżacki oraz kościół św. Jerzego. Były to, więc budowle obronne. W ciągu murów stało trzynaście baszt, a dostać się do miasta można było przez dwie bramy.
W czasach krzyżackich miał tu siedzibę prokurator. Było ich w Kętrzynie około 40 z tego dwóch pełniło później funkcję wielkiego mistrza krzyżackiego.
Rozwój miasta zaczyna się po roku 1525, kiedy to utworzono Prusy Książęce lenne Polsce. Rozkwit zatrzymała wojna ze Szwecją.
W czerwcu 1807 r. przez dwa dni stacjonowało tu wojsko dowodzone przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Druga połowa XIX w. to ponowny rozkwit Kętrzyna po uruchomieniu cukrowni, browaru oraz młyna. W latach 1855-59 do tutejszego gimnazjum uczęszczał Wojciech Kętrzyński. Dziewięć lat później miasto otrzymało połączenie kolejowe z Królewcem, Węgorzewem, Rynem i Mrągowem. Z okolic Kętrzyna pochodził Wilhelm Wien, który został laureatem nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i jest absolwentem szkoły w Rastenburgu.
W czasie II wojny światowej w pobliskim Gierłożu pobudowana została kwatera Hitlera Wilczy Szaniec. Walki wyzwoleńcze doprowadziły do ogromnych zniszczeń, a zamek oraz budynki Starego Miasta zostały spalone przez Armię Czerwoną.
Kętrzyn w okresie powojennym
Po wojnie rozważano nadanie miastu różnych nazw, ale ostatecznie zdecydowano się na Kętrzyn na cześć Wojciecha Kętrzyńskiego, który był m.in. historykiem walczącym z germanizacją Mazur. W mieście stoi pomnik upamiętniający tę postać.
Po wojnie powstały tu zakłady pracy takie jak: pieczywa cukierniczego, browar, Zakłady Elektrotechniczne „Farel”, mleczarnia, Centralna Składnica Harcerska, Mazurska Fabryka Drożdży, wytwórnia ozdób choinkowych, aromatów spożywczych i znanego wszystkim Majonezu Kętrzyńskiego.
Kętrzyn – zwiedzanie
W okolicy zamku znajdziemy wiele parkingów gdzie można zostawić samochód. Tu wszędzie blisko, więc bez problemu dojdziemy spacerem. My zaparkowaliśmy koło dworca kolejowego. Pierwszą atrakcją, do której zmierzamy jest zamek krzyżacki. Idziemy do naszego celu i po prawej stronie mijamy cerkiew greckokatolicką św. Bazylego Wielkiego. Jest to nowoczesna świątynia z końca XX w.
Zamek krzyżacki w Kętrzynie
W przekonaniu, że dobrze idziemy utwierdza nas widoczna z daleka duża bryła budynku z czerwonej cegły.
Historia zamku krzyżackiego zaczyna się w drugiej połowie XIV w. kiedy to stanowił integralną część murów miejskich. Otaczały go murowania z trzema basztami. Do środka prowadzi brama wjazdowa. Główna część zamku to skrzydło północne, w którym mieszkał prokurator. Pozostałe pełniły funkcje gospodarcze. Zamek wielokrotnie niszczono i przebudowywano. Ostatecznie spłonął w 1945, kiedy Kętrzyn wyzwalano przez wojska rosyjskie. Odbudowano go w latach sześćdziesiątych XX w w oryginalnym stylu gotyckim. Obecnie mieści się tu Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego oraz Biblioteka, a sam zamek jest jedną z większych atrakcji miasta.
Tuż przed bramą wejściową na teren obiektu znajduje się Zajazd Pod Zamkiem i już wiemy gdzie zjemy obiad po zwiedzaniu.
Wchodzimy na dziedziniec zamku, ponieważ ta część jest ogólnie dostępna dla turystów. Podziwiamy solidne mury warowni. Nam spodobała się część z potężną wieżą.
W jednym ze skrzydeł mieści się biblioteka oraz Galeria. Można kupić tu pamiątki, którymi są wyroby dekorowane wzorami z regionu, w którym się znajdujemy.
Eksponaty we wnętrzach zamkowych
Decydujemy się na zwiedzenie wnętrz, więc wchodzimy do części biletowanej obiektu. W środku znajdują się eksponaty z XV w. Pochodzą one z okolicznych kościołów i pałaców oraz dworów. W ten sposób ocalono je przed nieuchronnym zniszczeniem. Niektóre prezentowane dzieła to unikaty na skalę europejską. Do takich należy np. jedyna w Europie dziecięca chorągiew pogrzebowa.
Znaleźliśmy się w dużej sali portretowej. Na ścianach znajduje się wiele obrazów, a wśród nich m.in. postaci z rodziny Dönhoff.
Jedną z części muzeum poświęcono W. Kętrzyńskiemu. Ten urodził się, jako Adalbert von Winkler. Dowiedział się, że jest Polakiem i zmienił nazwisko. Poświęcił się badaniu polskości.
Bardzo ładnie prezentuje się przyciągający wzrok zestaw wykonany z porcelany miśnieńskiej.
Ciekawymi elementami wystroju są rzeźbione duże skrzynie w tym posagowe.
Większość obrazów jest umieszczona w okazałych ramach. Te są wykonane z wielką starannością i same z siebie stanowią dużą wartość muzealną.
Pisaliśmy już o tym, że znajdują się tu rzeźby z okolicznych kościołów. Wiele z nich jest warta tego żeby przyjrzeć się im nieco dokładniej.
We wnętrzu zamku zobaczymy z pewnością jeszcze więcej ciekawych eksponatów, ale to już trzeba zobaczyć osobiście w czasie odwiedzin Kętrzyna.
Wychodzimy z niedawno odnowionego zamku i udajemy się do Gospody Pod Zamkiem. Kolejnym punktem na trasie zwiedzania będzie stojąca nieopodal bazylika mniejsza.
Kętrzyn – Bazylika Mniejsza św. Jerzego
Obiekt znajduje się kilka minut od zamku, z którego właśnie wyszliśmy. Po krótkim spacerze widoczna jest bryła najlepiej zachowanego kościoła obronnego na Mazurach.
Historia tego miejsca, podobnie jak zamku, zaczyna się w drugiej połowie XIV w. Obiekt sakralny został włączony w system obronny murów miejskich i jak można sądzić po rozmiarach raczej trudno było tę twierdzę zdobyć. Wchodzimy do środka głównym wejściem, nad którym widoczny jest napis przypominający o tym, że jest to bazylika mniejsza.
W kościele zwróciliśmy uwagę na kryształowe sklepienia z 1515 r., ambonę z XVI w. Warto też zwrócić uwagę na ołtarz główny oraz nietypowe prezbiterium. Jest ono odchylone od głównej nawy kościoła i gdybyśmy robili zdjęcie w jej osi to lewe okno było by niewidoczne.
Oryginalne organy pochodziły z 1721 r. i zbudował je ten sam człowiek, który stworzył te stojące w Świętej Lipce, czyli Josue Mosengel. Obecna wersja to efekt rozbudowy z 1975 r.
Zwróciliśmy uwagę na jeszcze jedno ciekawie zaaranżowane miejsce. Jest to odwzorowanie Ostrej Bramy, której oryginał znajduje się w Wilnie na Litwie. Pierwowzór też mieliśmy przyjemność zobaczyć.
Jest możliwość wejścia na wieżę, na której znajduje się punkt widokowy. Postanowiliśmy skorzystać z tej możliwości. Zanim jednak pokonaliśmy niecałe 200 stopni w górę zajrzeliśmy do cel więziennych w okolicy schodów. Według legendy miał tu być przetrzymywany więzień, który wyrzeźbił figurę Madonny z Dzieciątkiem. Tę historię opisujemy w poście o Świętej Lipce, która jest związana z tą miejscowością. Wchodzimy na szczyt i obserwujemy obiekty, przy których już niedługo będziemy.
Plebania przy bazylice
Przy samym kościele znajduje się dawna Plebania, która została dobudowana w późniejszym okresie (średniowiecze). Od XVI w. do 1817 r. pełniła rolę Pastorówki. Od tego roku mieściło się tu Gimnazjum do 1907. Do 1945 r. funkcjonował w tym miejscu „Wdowi Dom”. Miejsce to wydało się nam bardzo atrakcyjne i przypomina zameczek lub pałacyk.
Kościół ewangelicki św. Jana
Idąc od strony zamku przed kościołem po lewej stronie mijamy niepozorny budynek. Na zdjęciu po lewej stronie.
Jest on również doskonale widoczny z punktu widokowego na wieży w bazylice.
Jest to kościół ewangelicki św. Jana, który pełnił kiedyś bardzo ważne funkcje. Zbudowany w 1480 r. pełnił rolę kaplicy cmentarnej. Została rozbudowana około 1545 r. i zaadoptowana na potrzeby założonej przez księcia Albrechta Hohenzollerna Szkoły Wielkiej. Ta miała przygotowywać przyszłych studentów uniwersytetu Albrechta znajdującego się w Królewcu. Szkoła istniała tu do początków XIX w. Następnie szkoła została ponownie zamieniona na świątynię. Ciekawostką jest to, że w kaplicy przez czas msze były odprawiane w języku polskim. Obiekt z tego powodu nazywano kościołem polskim.
Wędrujemy w stronę miasta i co jakiś czas mijamy fragmenty murów obronnych, które są ciekawie wyeksponowane.
Kętrzyn – loża masońska
Oryginalny obiekt, jakiego wcześniej nie widzieliśmy okazał się być budynkiem dawnej loży masońskiej. Wolnomularską lożę, która nosiła nazwę Trzy bramy Świątyni założono w Kętrzynie w roku 1818.
Jej siedzibę zbudowano tu na początku lat sześćdziesiątych XIX w. Budynek należał do loży do momentu jej rozwiązania w trzydziestych latach XX w. Obecnie mieści się tu Polsko – Niemieckie Centrum Kultury im. Arno Holza.
Kętrzyn – ratusz
Ratusz jest obiektem, który zbudowano w stylu eklektycznym w latach 1885-86. Oryginalnym rozwiązaniem jest to, że postawiono go w pewnej odległości od dawnego starego miasta. Pierwotny średniowieczny ratusz został rozebrany w 1783 r.
Kętrzyn – starostwo powiatowe
W sąsiedztwie ratusza zauważyliśmy ciekawy architektonicznie ogromny gmach z czerwonej cegły. Zbudowany został z końcem XIX w. i obecnie mieści się w nim starostwo powiatowe.
Kętrzyn – kościół św. Katarzyny
Kościół w stylu neogotyckim postawiono pod koniec XIX w. w niedalekiej odległości od ratusza, od którego właśnie odeszliśmy.
Po wejściu do środka podziwiamy oryginalne wyposażenie. Są to ołtarze oraz ambona.
Kętrzyn – Konsulat Świętego Mikołaja
Konsulat Świętego Mikołaja położony jest w okolicy dworca kolejowego. Unikat, którego nigdzie indziej nie udało nam się zobaczyć. Produkuje się tu bombki oraz ozdoby choinkowe. Można się na wejście umówić indywidualnie z wcześniejszą rezerwacją. Przyjeżdżają tu też wycieczki szkolne. Miejsce to jest przeznaczone nie tylko dla dzieci, a doskonale odnajdą się tu również dorośli. Można przygotować tu własne ozdoby choinkowe i wydmuchać własną bombkę oraz ją pokolorować.
Spacerując po Kętrzynie z pewnością natkniemy się na różne, ciekawe i zabytkowe kamieniczni, na które warto zwrócić uwagę
Znajdują się one w różnych częściach miasta, ale z pewnością wędrując między wymienionymi atrakcjami natkniemy się na wiele z nich.
W Kętrzynie możemy spędzić bez problemu cały dzień i z pewnością nie będziemy się nudzić. Warto zawitać nad jezioro, obejrzeć synagogę, zajść do stadniny koni, zajrzeć do cerkwi pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Z pewnością natkniemy się również na inne atrakcje.
Zzachęcamy wszystkich będących w okolicy do odwiedzenia Kętrzyna i zapoznania się z ciekawymi atrakcjami położonymi w najbliższej okolicy.
