Jezioro Kielarskie – urokliwy zakątek Warmii

Gdzie w okolicy Olsztyna można się wybrać na piknik? Jakie są walory rekreacyjne okolicy stolicy Warmii i Mazur? Czy jezioro Kielarskie jest położone daleko od miasta, jak tam się dostać?

Jezioro Kielarskie z lotu ptaka

Z dala od zgiełku miasta

Jezioro Kielarskie to jeden z wielu urokliwych zakątków Warmii i Mazur. Ten akwen wodny jest usytuowany na granicy dużego kompleksu leśnego – Lasy Purdzkie. W okolicy jeziora znajduje się Rezerwat Przyrody Las Warmiński. Można tu się dostać bez problemu samochodem jadąc z Olsztyna w kierunku Butryn. Jezioro znajduje się w gminie Stawiguda. Brak na nim wysp. W północnej części zbiornika jest dopływ z pobliskiego jeziora Bartąg. Okolice Kielar są porośnięte lasem. W jego części północno-zachodniej jest mocno zarośnięte dorzecze rzeki Łyna.

Rzeka Łyna – dopływ jeziora Kielarskiego

Walory przyrodnicze jeziora

Po pierwsze Kielarskie to jezioro eutroficzne – płytki zbiornik wodny typu stawowego. Jest ono słodkowodnym akwenem z dużym stężeniem substancji odżywczych rozpuszczonych w wodzie, co skutkuje silnym rozwojem życia biologicznego w jego głębinach. Po drugie woda w jeziorze ma duże natężenie soli mineralnych, co powoduje silny rozwój glonów, a woda ma małą przezroczystość. Brzegi tego zbiornika wodnego są porośnięte potężnymi szuwarami z trzciny, oczeretu i pałki wąskolistnej. W strefie przybrzeżnej można dostrzec różne gatunki ślimaków, małży, a w wodzie mnóstwo ryb. Długość linii brzegowej jeziora wynosi 4500 m. Polecamy wybrać się na spacer, dookoła akwenu lecz warto się uzbroić w cierpliwość, ponieważ po drugiej stronie jeziora wędrujemy przez las i trasa jest dosyć długa, ale atrakcyjna.

Szuwary przy jeziorze Kielarskim

Dawni mieszkańcy w okolicy

Wiadomo, że kiedyś w okolicy jeziora znajdowała się osada rycerska Kielary pomiędzy wsiami Ruś oraz Bartążek, 8 km od Olsztyna. W 1372 r. jej pierwszym właścicielem był Jan Kielarski. Z powodu wojen polsko – krzyżackich w XV – XVI w. wieś była bardzo wyludniona. W efekcie została poddana kilka razy ponownemu zaludnieniu przez Mikołaja Kopernika. Odwiedzał on również okoliczne miejscowości: Bartąg, Tomaszkowo, Jaroty. W 1925 r. wieś dołączono do Rusi.

Jezioro Kielarskie

Ostatni właściciele Kielar

Wiadomo, że z XIX w. majątek nad jeziorem Kielarskim stał się własnością rodziny Erdmann.  Ponadto w ich posiadaniu była również karczma w Zazdrości. Obecnie jest tam leśniczówka. Znanym jest fakt, że rodzina Erdmannów założyła w Kielarach bardzo dobrze prosperujący folwark. Wiadomo, że zajmowali się oni hodowlą zwierząt, uprawą roli oraz prowadzili cegielnię i gorzelnię.

Kierunkowskaz do cmentarza Erdmannów

W naszych czasach o tej rodzinie przypominają tylko pozostałości cmentarza rodzinnego Erdmannów położone na wysokim wzniesieniu, w odległości około 2 km od ruin zabudowań dawnego folwarku. Obecnie zobaczymy tam pamiątkowy kamień oraz pozostałości ich grobów.

Kamień upamiętniający miejsce cmentarza rodu Erdmannów

Odkrycia archeologiczne

Historyczne źródła dowodzą, że na wzniesieniu przy wschodnim brzegu jeziora Kielarskiego niegdyś znajdowało się uroczysko. Obecnie jest tu parking samochodowy oraz ruiny cmentarza rodziny Erdmannów. Większa część tego terenu jest porośnięta sosnowym lasem. Wcześniejsze prace archeologiczne udowodniły, że w czasach średniowiecza wybudowano tu drewniane grodzisko. Znaleziono w tym miejscu ceramikę krzyżacką z XIII w. – XIV w. Wzmianki historyczne twierdzą, że był tu drewniano-ziemny zamek, który chronił miejscowych osadników przed wrogimi najazdami. Prawdopodobnie w tym zameczku w 1348 podjęto decyzję o założeniu miasta Olsztyn. Znajdował się on właśnie na opisanym wyżej wzniesieniu nad jeziorem Kielarskim pomiędzy wsiami Bartążek i Bartąg. Są tu widoczne do dziś umocnienia ziemne, rowy, ślady po fosach, prawdopodobnie z czasów średniowiecza.

Widok na wały uroczyska w Kielarach

Odpoczynek nad jeziorem Kielarskim

Na pierwszy rzut oka widać, że okolica sprzyja rekreacji na łonie natury. Można się tu wybrać na piknik rodzinny, grill lub spacer. Ponadto na górze zatrzymujemy się na parkingu, gdzie możemy zostawić nasz pojazd. Idąc w dół w stronę jeziora po prawej stronie mamy ścieżkę przyrodniczą Zazdrość. Prowadzi ona również do ruin cmentarza rodziny Erdmann oraz wzgórza zamkowego.

Las przy jeziorze Kielarskim

Schodzimy na dół od parkingu i przed nami obszerna polana nad jeziorem bardzo dobrze zagospodarowana. Znajdują się tu stoliki z ławeczkami dla miłośników grillowania. Bliżej do jeziora ulokowana jest drewniana wieża widokowa – doskonały punkt obserwacyjny, przy niej wiata nad wodą z miejscem na ognisko. Okolice polany porasta gęsty las. Możemy tu podziwiać w doskonałym stanie kilka pomników przyrody, bogatą florę i faunę leśną. Polecamy to miejsce na wypoczynek z dziećmi. Można tu pograć w gry zespołowe, poopalać się i pospacerować. Warto naprawdę się tu wybrać tym bardziej, że miasto jest tuż obok.

Wieża widokowa
Ścieżka prowadząca w kierunku miejscowości Ruś

Polecamy przeczytać