T&L Białowieża – Park Pałacowy – czemu warto odwiedzić ? Czy Białowieża to tylko stacja kolejowa Białowieża Pałac i cerkiew św. Mikołaja? Co zobaczymy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym? Gdzie znajdziemy Dworek Gubernatora i czemu warto do niego podejść?
To wszystko w kolejnej relacji z pobytu w urokliwym miasteczku – Białowieża.
Białowieża – Park Pałacowy – wejście
Opuszczając cerkiew św. Mikołaja kierujemy się do pięknie stylizowanej, drewnianej bramy z napisem Białowieski Park Narodowy. Po wejściu do parku naszym oczom ukazuje się zatopiona w zielonych barwach sceneria: kilkusetletnie drzewa, urokliwe tajemnicze alejki, rozłożyste gałęzie starych dębów… Na pewno jesteśmy w Parku Pałacowym, który liczy sobie ponad sto lat.
Białowieża – Park Pałacowy, ale gdzie znajduje się pałac?
Spacerujemy wśród zieleni w pierwszej kolejności szukając pałacu wszak nazwa wskazuje, że gdzieś niedaleko musi się znajdować miejsce, w którym zamieszkiwał car przyjeżdżając tu na polowania. Napotykamy kilka nieco zniszczonych budynków i dowiadujemy się, że są to obiekty, które przylegały do pałacu i pełniły rolę stajni, magazynów oraz pomieszczeń dla służby i obsługi tego terenu. Następnie dochodzimy do bramy wjazdowej, która w czasie naszego pobytu była akurat restaurowana.
Po relaksującym spacerze dochodzimy do murowanego budynku z rzucającą się z daleka w oczy wieżą. Jest to siedziba Białowieskiego Parku Narodowego oraz Muzeum Przyrodniczego, która stoi na miejscu nieistniejącego już Pałacu.
Wokół obiektu można spacerować Parkiem Pałacowym w stylu angielskim, który został założony w 1895 r.
Pałac w Białowieży – historia do powstania listopadowego
Wiemy, że został zbudowany w 1894 r., a rozebrany 1961 r. Do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie brama pałacowa, która pełniła funkcję wartowni i zbrojowni. Od 1981 r. jest wpisana na listę zabytków.
Początkowo w XVI w. stał tu dwór, który jest kojarzony z przyjeżdżającymi w te okolice na polowania Zygmuntem Augustem i Stefanem Batorym. Polowali i mieszkali w tych lasach również królowie z dynastii Wazów do 1658 r. To właśnie w tym roku siedziba została spalona podczas walk z wojskami moskiewskimi. Odbudowany w XVIII w. gościł króla Augusta III Sasa oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dwór królów Polski został zniszczony podczas walk powstania listopadowego i tak zakończyła się jego historia.
Na szczęście o tym miejscu nie zapomniano, a jego dzieje nadal trwają.
Pałac w Białowieży – czasy cara i obecne
Wiadomo, że w 1889 r. car Aleksander III nakazuje wybudować w tym miejscu pałac. Prace zostały zakończone pięć lat później, a koszt budowy wyniósł 542 tys. rubli.
Wybudowano pałac to należało doprowadzić transport kolejowy. W 1897 r. powstała drewniana stacja Białowieża Pałac. To właśnie na tym dworcu witano przyjeżdżającego na polowania cara.
Faktem jest, że wojska rosyjskie wycofując się w 1915 r. wywiozły całe jego wyposażenie, które do dziś znajduje się w Moskwie. W tym samym roku pałac zajęły oddziały niemieckie. Następnie w 1922 r. polskie władze powiatowe obiekt wyremontowały i pełnił on funkcje administracyjne. W kolejnych latach jego przeznaczenie się zmieniało. Po pierwsze mieściła się tu Szkoła dla Leśniczych. Po drugie urządzono tu apartamenty dla prezydenta Ignacego Mościckiego.
W czasie II wojny światowej był tu m.in. szpital i sztab do walki z partyzantką. W lipcu 1944 r. wybuchł pożar wzniecony przez oddziały węgierskie, które wspierały Niemców i poważnie uszkodził pałac.
Rozebrano pozostałości tej okazałej budowli w 1961 r. Wzniesiono tu nowy budynek, a w nim zostało umieszczonoe muzeum przyrodnicze, dyrekcja BPN oraz hotel i restauracja (obecnie nie możemy z nich korzystać z powodów różnych problemów organizacyjnych).
Muzeum Przyrodniczo – Leśne
Muzeum Przyrodniczo-Leśne BPN jest najstarszym w kraju, znajdującym się w Polskich Parkach Narodowych oraz jest najstarszym czynnym w województwie podlaskim (powstało w okresie międzywojennym).
Jego siedziba to nowoczesny budynek.
Zwiedzanie odbywa się w małych grupach, a o eksponatach opowiada audio przewodnik głosem Krystyny Czubówny.
Zobaczymy w nim interesujące wystawy i uzyskamy informacje na temat ułożonych tematycznie zagadnień: zoologia, botanika, historia użytkowania puszczy.
Zwiedzajacy mogą obserwować bogaty świat zbiorowisk leśnych, grzybów, roślin i zwierząt w ich naturalnych środowiskach. Gdy chodzimy podziwiając podświetlone światłem scenicznym okazy docierają do nas naturalne odgłosy ptaków i zwierząt. W rezultacie czujemy się tak, jak byśmy byli w puszczy.
Wizyta w tym miejscu pogłębiła naszą wiedzę na temat procesów zachodzących w świecie fauny i flory Puszczy Białowieskiej.
Dworek Gubernatora Grodzieńskiego
Po wyjściu z muzeum schodzimy z niewielkiego wzniesienia i kierujemy się w kierunku stawów. Dochodzimy do ładnego architektonicznie, niebieskiego budynku. Z zaciekawieniem czytamy i dowiadujemy się wielu rzeczy.
Po pierwsze – jest to najstarszy budynek w polskiej części Puszczy Białowieskiej, który wybudowano w 1845 roku.
Po drugie – Dworek stoi w miejscu gdzie niegdyś stał dwór króla Augusta III Sasa. Zatrzymywał się tu m.in. car Aleksander II.
Po trzecie – w czasie I Wojny Światowej Dworek był szpitalem, a następnie kasynem. Obecnie jest siedzibą Ośrodka Edukacji Przyrodniczej Białowieskiego Parku Narodowego.
Po czwarte – Dworek nie postawiono na fundamentach, lecz stoi na głazach.
Czemu warto poświęcić czas na pobyt w Parku Pałacowym?
Wydaje się, że warto tu spędzić trochę czasu wśród zieleni oraz pomników przyrody. Znaleźliśmy tu również: Muzeum Przyrodniczo-Leśne w nowoczesnym budynku, wiele starych obiektów pozostałych po czasach carskich i nieistniejącym już pałacu, Dworek Gubernatora (najstarszy budynek w Puszczy Białowieskiej po stronie Polski), wiele urokliwych alejek wśród zieleni i wiekowych drzew.
W okolicy wiele ciekawych, historycznych atrakcji: Cerkiew św. Mikołaja, stacja Białowieża Pałac.
Przyjechaliśmy do Puszczy Białowieskiej. Zatrzymują nas inne atrakcje. Bez wątpienia zwiedzimy w końcu najstarszy zachowany pierwotny las, ale o tym napiszemy już w kolejnej relacji.
