T&L Kończymy pobyt na Wzgórzu Wawelskim i ruszamy do dzielnicy Kazimierz, aby zobaczyć Kościół Na Skałce. To nazwa potoczna gdyż jest to bazylika św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa i męczennika w Krakowie. Zaglądamy tu, ponieważ świątynia pełni również rolę Panteonu Narodowego.
O naszych wyprawach i odwiedzonych miejscach przeczytacie na blogu www.myzwiedzamy.pl. Specjalną zakładkę poświęciliśmy przygodom w woj. małopolskim.
Od Zamku Królewskiego na Wawelu kierujemy się Bulwarami Wiślanymi w kierunku mostu Grunwaldzkiego. Po drodze mijamy pomnik Smoka Wawelskiego i zacumowane przy nabrzeżu stateczki turystyczne oraz te, na których umieszczone są punkty gastronomiczne.
Po przeciwnej stronie Wisły od celu, do którego zmierzamy znajdują się punkty widokowe na kole obrotowym i w unoszącym się balonie. Zaraz się okaże jak blisko tego miejsca znajduje się kompleks sakralny zbudowany na niewielkim wzniesieniu z białego wapienia jurajskiego.
Kościół na Skałce – historia
Początkowo w tym miejscu stała świątynia pogańska, następnie wzniesiono kościół romański pw. św. Michała Archanioła. Kolejnym jest obiekt gotycki z XIV w. postawiony przez króla Kazimierza III Wielkiego. Od roku 1472 opiekują się nim ojcowie Paulini, czyli Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika. Ten do Krakowa sprowadził Jan Długosz. Po wielu zmianach od roku 1751 podziwiamy kościół barokowy.
Skąd się wzięło wezwanie św. Stanisława? Na pytanie to odpowiada Gall Anonim w swym przekazie. Otóż w XI w. trwa konflikt między królem Bolesławem Szczodrym (Śmiałym) a biskupem krakowskim Stanisławem ze Szczepanowa. W roku 1079 władca skazuje księdza na obcięcie członków. Ten zostaje uznany za świętego męczennika a król musi opuścić kraj.
W 750 rocznicę kanonizacji św. Stanisława papież Jan Paweł II podniósł kościół na Skałce do rangi bazyliki mniejszej.
Ciekawostką jest to, że każdy kandydat na króla w pierwszym dniu uroczystości koronacyjnych udawał się w pieszą pielgrzymkę pokutną na Skałkę. Ruszał z katedry na Wawelu gdzie od 1089 r. znajduje się grób św. Stanisława. Jest to, więc drugie miejsce gdzie król chodził piechotą. We wszystkich zamkach gdzie byliśmy wspominano o innym punkcie niż opisywany kościół.
Kościół na Skałce – wchodzimy na teren obiektu
Jak wspominaliśmy znajdujemy się w dzielnicy Kazimierz. Na teren kościoła wchodzimy przez neobarokową bramę z lat 1894-95. Ważna w niej jest metalowa krata, która była eksponowana we Lwowie. Wzbudziła zainteresowanie cesarza Franciszka Józefa I oraz arcyksięcia Karola Ludwika. Ostatecznie uzyskała złoty medal dla firmy ślusarskiej Józefa Goreckiego, która ją wykonała.
Zanim weszliśmy do wnętrza świątyni podeszliśmy do źródełka zwanego Kropielnicą Polski lub Sadzawką św. Stanisława. Kamienna obudowa powstała w latach 1683-89 (wczesny barok). Na środku tej architektury umieszczona jest barokowa figura biskupa z XVIII w. (1731 r.). Strzegą jej 4 orły znajdujące się na filarach. Według przekazów te ptaki miały chronić ciało św. Stanisława przez trzy dni od momentu poćwiartowania. Po tym czasie szczątki świętego miały się zespolić w jedną całość. Miało się to wszystko wydarzyć w tym właśnie miejscu.
Do kościoła stojącego na wzniesieniu wchodzimy po schodach. To na ich stopniach wyryte są nazwiska darczyńców, którzy dołożyli się do renowacji świątyni.
Do wnętrza dostajemy się przez ciekawie wykonane wejście oraz portal. Jego wielkość jest imponująca.
Kościół na Skałce – wnętrze
Okazałe rozmiary świątyni oraz jej wnętrze są niezapomniane.
Podchodzimy do ołtarza głównego, w którym umieszczony jest obraz pokazujący Michała Archanioła z około 1758 r.
W lewej nawie oglądamy ołtarz św. Stanisława, w którym znajduje się wizerunek tej postaci pochodzący z XVII w. Jest tu też relikwia – drewniany stopień, na którym podobno zachowały się ślady krwi biskupa.
W kościele zwracamy też uwagę zabytkową marmurową ambonę z 1751 r. Wykonana jest w stylu późnego baroku z rokokową dekoracją snycerską.
Spoglądamy na organy, które zostały tu zainstalowane w latach 1761-62. Był to wówczas jeden z najpiękniejszych instrumentów w Krakowie. Ich renowacji dokonano w latach 1983-84. Uwagę przyciąga też chór muzyczny z 1760 r. oraz jego balustrada.
W kościele znajduje się wiele wspaniałych ołtarzy bocznych oraz dużo zabytkowych elementów wystroju i wyposażenia. Te jednak zalecamy zobaczyć osobiście, bo nie damy rady ich wszystkich zaprezentować i omówić.
Krypta Zasłużonych w Kościele na Skałce
Jeżeli już dotarliśmy do tego kościoła na krakowskim Kazimierzu musimy koniecznie odwiedzić Panteon Zasłużonych. Spoczywa tu 13 wybitnych Polaków. Wymieniamy tu chociażby: Jana Długosza, który sprowadził do Krakowa Paulinów, Czesława Miłosza (noblista), Stanisława Wyspiańskiego (wybitny artysta), Wincentego Pola (poeta), Józefa Ignacego Kraszewskiego (pisarz), Adama Asnyka (poeta), Jacka Malczewskiego (malarz), Karola Szymanowskiego (muzyk) itd.
My nadal pozostajemy w woj. małopolskim i w okolicach Krakowa. W kolejnych wpisach opowiemy o następnych odkrytych przez nas ciekawych miejscach. Zapraszamy do wspólnego zwiedzania na blogu www.myzwiedzamy.pl.
