T&L Jesteśmy w stolicy woj. małopolskiego odwiedzamy, więc Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie. Znajduje się w nich Galeria Sztuki Polskiej XIX w. Obiekt zajmuje centralną część wielkiego placu na Starym Mieście. My już wcześniej zapoznaliśmy się z Bazyliką Mariacką i jej wnętrzem.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – historia
Sukiennice to nic innego jak budynek, w którym odbywa się handel głównie suknem w znajdujących się wewnątrz kramach. Budowle te stawiane były na środku rynku w miastach leżących na szlakach handlowych. Zwykle umieszczane były obok lub w budynku ratusza. Wznoszono je od średniowiecza do XVII w.
Pierwsze kramy powstały w roku 1257 wraz z lokacją Krakowa. Postawił je książę krakowski Bolesław Wstydliwy. Stały w dwóch rzędach na środku rynku tworząc coś na kształt uliczki, którą na noc zamykano. Około roku 1300 pasaż zadaszono i zaczął przypominać halę targową. W tej formie dotrwały do połowy XIV w.
Kolejnym etapem były Sukiennice gotyckie wzniesione przed 1358 r. przez króla Kazimierza III Wielkiego. Kramy pokrywało sklepienie a z zewnątrz pobudowano arkady. Ten targ przypominał już taki, jaki podziwiamy obecnie. Niestety strawił go pożar w 1555 r.
W latach 1556-59 Sukiennice odbudowano. Hala została zadaszona i zyskała ciekawe zdobienia od strony zewnętrznej. W 1601 r. w środku obiektu przebite zostało poprzeczne przejście.
W tym miejscu zmieniono zewnętrzne mury i powstały nieco wysunięte ryzality, co zmniejszyło monotonię długiej ściany.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – XIX w.
Kolejna przebudowa miała miejsce w latach 1875-79. Wyburzone zostały stoiska oraz budynki znajdujące się w pobliżu Sukiennic. Na parterze znajdują się sklepiki, nie tylko z suknem, rozmieszczone przy ścianach. Zawsze kręci się tu mnóstwo turystów.
W roku 1895 na ścianach pojawiły się, jako dekoracje herby miast polskich, godła cechowe oraz pieczęcie.
W XIX w. ryzality zbudowane zostały również na krótszych bokach Sukiennic. Wygląda to bardzo ładnie. Tym bardziej, że tuż obok górują nad rynkiem wieże Bazyliki Mariackiej. Równocześnie podziwiamy piękne dorożki oczekujące na pasażerów chętnych do odbycia przejażdżki po mieście.
Z tego okresu pochodzą też obecne arkadowe parterowe podcienia, które nadają Sukiennicom charakterystycznego wyglądu. Przyjemnie się tędy spaceruje w czasie upalnych dni, ponieważ dają upragnioną ochronę przed słońcem. Przysiadamy też przy jednym ze stolików wielu kawiarni i restauracji, które znajdują się przy Rynku Głównym w Krakowie.
Pisaliśmy już wcześniej, że Sukiennice zbudowano w pobliżu ratusza bądź też były one jego integralną częścią. Tak to obserwujemy z naszego stolika w podcieniach. Obecnie z dawnej siedziby Rady Miasta pozostał jedynie Wieża Ratuszowa.
My zwróciliśmy również uwagę na pięknie wykonane głowice arkad. Każda z nich jest inna a są też takie, które zaprojektował Jan Matejko.
Z Sukiennicami związana jest ciekawostka. W czasie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej ich wizerunek umieszczony był na banknocie 50 zł. Pieniądze wypuszczał Bank Emisyjny w Polsce.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – czasy współczesne
Obecnie w Sukiennicach znajdują się na parterze kramy z różnymi pamiątkami. To tu przebywa zawsze ogromna ilość turystów, którzy oglądają wiele przyciągających wzrok kształtami, materiałami oraz barwami towarów.
W Sukiennicach od 2010 r. znajduje się wejście do Podziemi Rynku Głównego. Jest to oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Poruszamy się tu po szklanych kładkach i podłogach umieszczonych nad dawnymi brukami i przejściami średniowiecznych Sukiennic. Te znajdują się znacznie niżej niż obecny poziom Rynku Głównego.
My zapraszamy dziś na pierwsze piętro gdzie w zaadaptowanej dawnej hali targowej umieszczona została Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.
Znajdujemy tu zarówno dzieła malarstwa jak też rzeźby z tego okresu. Jest to oddział Muzeum Narodowego.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach
Galeria mieści się na pierwszym piętrze Sukiennic i jest najstarszym oddziałem Muzeum Narodowego. Pierwsza stała wystawa w tym miejscu została otwarta w 1884 r. Zaczęło się od tego, że Henryk Siemiradzki podarował muzeum swój słynny obraz „Pochodnie Nerona” (385 x 704 cm).
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach – Sala Bacciarellego, czyli Oświecenie
Jest to największa w Polsce stała ekspozycja polskiego malarstwa i rzeźby z XIX w. Wybitne dzieła sztuki wystawione są w czterech wielkich salach. Pierwsza z nich to Oświecenie, czyli Sala Bacciarellego.
W tym pomieszczeniu oglądamy sceny historyczne, rodzajowe oraz portrety z drugiej połowy XIX w. Prace wykonali zarówno polscy jak i zagraniczni artyści. Tych ostatnich sprowadził do kraju król Polski Stanisław August Poniatowski. W sali tej oglądamy wykonany w marmurze „Portret księcia Józefa Poniatowskiego, marszałka Francji”. Jest to dzieło z lat 1826-27 wykonane przez Jakuba Tatarkiewicza.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach – Sala Piotra Michałowskiego, czyli „Romantyzm. W stronę sztuki narodowej”
Drugim pomieszczeniem jest Sala Piotra Michałowskiego, czyli „Romantyzm. W stronę sztuki narodowej”. Artysta ten to najwybitniejszy polski malarz epoki romantyzmu. Znajdujemy w niej największą kolekcję obrazów tego artysty w kraju. Oglądamy tu też dzieła innych twórców. Jednym z nich jest „Odwrót spod Moskwy, epizod z roku 1812” Januarego Suchodolskiego (1854 r.).
W sali tej mamy też obraz „Wnętrze katedry na Wawelu” Saturnina Świerzyńskiego z 1875 r. Jest to o tyle ciekawe, że nie wszyscy mają czas na przejście z Rynku Głównego na Wawel a jeśli już się tam wybiorą w obiekcie tym nie można robić zdjęć. Mamy, więc piękny obrazek, który możemy sfotografować.
W tej komnacie podziwiamy też wykonane w brązie popiersie wieszcza Adama Mickiewicza z roku 1856.
Sukiennice na Rynku Głównym w Krakowie – Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach – Sala „Wokół Akademii” (Sala Siemiradzkiego a dawniej Hołdu pruskiego)
Malarstwo historyczne podziwiamy w Sali „Wokół Akademii” (Sala Siemiradzkiego a dawniej Hołdu pruskiego).
Obrazy, które się tu znajdują są nie tylko wybitne i wykonane przez wspaniałych artystów, ale imponują też swoimi rozmiarami. Krótszą ścianę na końcu sali zdobi dzieło „Pochodnie Nerona”, które jest dziełem Henryka Siemiradzkiego (1876 r.). Jego rozmiary to 385 x 704 cm. To dzieło zostało podarowane muzeum jako pierwsze i od tego czasu eksponatów zaczęło przybywać a Galeria szybko się rozwijała.
Kolejnym jeszcze większym malowidłem wykonanym przez Jana Matejkę, w 1888 r. jest „Kościuszko pod Racławicami”. Wymiary są imponujące: 465 x 897 cm.
Nieco mniejszym obrazem, który również namalował Jan Matejko jest „Hołd pruski” (1879-82). Rozmiary tego dzieła to 188 x 785 cm.
Z mniejszych obrazów podziwiamy w tej sali równie wartościowe dzieła. Mogą to być np. „Śmierć Ellenai” Jacka Malczewskiego czy też „Wernyhora” Jana Matejki.
Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach – Sala Chełmońskiego
Pozostała nam do zobaczenia jeszcze jedna sala wystawowa. Nosi ona nazwę Chełmońskiego. Być może, dlatego że umieszczono tu dzieło „Czwórka” Józefa Chełmońskiego o również imponujących wymiarach 275 x 660 cm.
Na terenie muzeum w Galerii Sztuki znajduje się dużo więcej obrazów wielu znakomitych twórców. Nie sposób ich wszystkich zaprezentować. Trzeba po prostu przyjechać i zobaczyć je na własne oczy. My pokażemy wyrywkowo tylko kilka kadrów.
Kiedy jesteśmy w tych salach zwracamy również uwagę na wspaniałe rzeźby wybitnych i znanych artystów.
Na tym kończymy wizytę w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Dodamy tylko, że między zwiedzaniem poszczególnych pomieszczeń można udać się do restauracji i z balkonu na piętrze podziwiać doskonałą panoramę Rynku Głównego.
Wspominaliśmy również o stojącej w pobliżu Sukiennic Wieży Ratuszowej. Jeśli zdecydujecie się na nią wspiąć to również zobaczycie piękny widok na Sukiennice z lotu ptaka.
Ten dzień na Rynku Głównym i w Sukiennicach to była wspaniała przygoda z kulturą, malarstwem, rzeźbiarstwem oraz architekturą. Z pewnością każdy będzie z takiej wizyty w Krakowie zadowolony. To jednak nie wszystkie atrakcje, na jakie trafiliśmy w stolicy woj. małopolskiego. Do kolejnych spacerów i odkrywania innych wspaniałych miejsc zapraszamy na blogu www.myzwiedzamy.pl. Śledźcie nasze wycieczki i zwiedzajmy razem. Do zobaczenia na turystycznym szlaku.
