T&L Lotnisko Kętrzyn Wilamowo w woj. warmińsko-mazurskim około 8 km od Kętrzyna i około 10 km od „Wilczego Szańca”(tajnej kwatery Hitlera w Gierłoży) powstało w roku 1935, jako obiekt sportowy. Od 2020 r. ma tu swą siedzibę Filia Muzeum Dywizjonu 303 im. ppłk. pilota Jana Zumbacha.
Skąd pomysł na muzeum w tym miejscu?
Otóż przed osiemdziesięciu laty w roku 1940 lotnictwo RAF-u stawiło opór samolotom Luftwaffe w czasie bitwy o Anglię. W walkach po stronie Royal Air Force biorą udział piloci myśliwców Polskich Sił Powietrznych. Tworzą oni m.in. sławny Dywizjon 303. Muzeum na lotnisku Kętrzyn Wilamowo, które jest mocno związane z czasami II wojny światowej, o czym za chwilę, powstało dla uczczenia tamtych ważnych wydarzeń. Wchodzimy, więc na jego teren.
Lotnisko Kętrzyn Wilamowo – muzeum Dywizjonu 303 – część pod chmurką.
Muzeum podzielone jest na kilka części. W tej, która znajduje się na otwartej przestrzeni podziwiamy samoloty oraz śmigłowce. Do niektórych eksponatów wchodzimy i czujemy się jak piloci z dawnych ciężkich czasów.
W ekspozycji znajdują się również samochody oraz np. kuchnie polowe. My tym czasem zamieniamy się w kierowców tych pojazdów.
Musimy przyznać, że najbardziej ekscytujące jest zasiadanie za sterami samolotu. Tu czujemy się jakbyśmy właśnie dostali pozwolenie na start i za chwilę mieli wziąć udział w powietrznej bitwie. Odczucia i wrażenia pilotów w takich momentach muszą być niesamowite, a adrenalina osiąga niesamowite poziomy.
Lotnisko Kętrzyn Wilamowo – muzeum Dywizjonu 303 – ekspozycja w hangarze
Kolejna część muzeum znajduje się w hangarze, z którego dochodzą nas dźwięki wojskowej muzyki z lat 30 i 40 XX wieku. Słyszymy też odgłosy silników samolotowych. Przed pomieszczeniem ustawione jest działko przeciwlotnicze, a przewodnik zaczyna snuć swą opowieść o czasach wojennych i życiu pilotów.
Wchodzimy do wnętrza i tu mamy bardzo wiele eksponatów, które podzielone zostały na dwie części. Pierwsza dotyczy lotnictwa aliantów druga natomiast poświęcona jest oddziałom niemieckim.
W pierwszej wyeksponowane zostały głównie pamiątki po Dywizjonie 303. Oglądamy mundury, kombinezony i odznaczenia. Przy jednym z manekinów znajduje się oryginalny spadochron z 1940 r.
Ciekawie prezentuje się makieta, która przedstawia sposób spędzania czasu wolnego przez lotników na lądzie w oczekiwaniu na kolejne starty oraz powietrzne bitwy.
Najbardziej cennym eksponatem w tej części ekspozycji muzealnej wydaje się być samolot myśliwski Hawker Hurricane. Jest to jeden z dwóch egzemplarzy na terenie Polski.
Na koniec zwiedzania poświęcamy trochę czasu na pamiątki, które dotyczą lotnictwa niemieckiego. Znaleźliśmy tu materiały propagandowe, kombinezony pilotów, makietę oraz inne pamiątki.
Lotnisko Kętrzyn Wilamowo – historia lotniska
Jak wspomnieliśmy wcześniej lotnisko sportowe Kętrzyn Wilamowo powstało w 1935 r. W 1940 r. zapada decyzja o budowie „Wilczego Szańca”, czyli tajnej kwatery Adolfa Hitlera. Składała się ona z bunkrów, schronów, baraków, dworca kolejowego oraz opisywanego lotniska.
W 1941 r. przedłużony został pas startowy i przystosowany do obsługi pasażerskiej oraz towarowej kwater: wodza III Rzeszy w Gierłoży oraz „Anna” w Mamerkach (Naczelne Dowództwo Wojsk Lądowych).
W 1942 r. tuż po starcie rozbił się tu samolot z ministrem przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy Fritzem Todtem. Są różne teorie mówiące o przyczynach tej katastrofy.
Po nieudanym zamachu na Hitlera w „Wilczym Szańcu” (1944 r.) odleciał z tego lotniska szef sztabu armii rezerwowej Claus von Stauffenberg.
Lotnisko po II wojnie światowej
Od 1945 r. lotnisko wykorzystywali wojskowi Armii Czerwonej, a następnie lotnictwo Wojska Polskiego.
W 1954 r. odleciał stąd samolot z internowanym kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Przewożono go ze Stoczka Klasztornego do Prudnika w woj. opolskim.
Od roku 1973 działa tu Aeroklub Kętrzyński. Szkoleni tu byli m.in. piloci samolotowi, rolniczy oraz obsługujący śmigłowce. Taka sytuacja trwa do roku 1983, kiedy to instytucja zostaje rozwiązana.
W 1998 r. następuje reaktywacja Aeroklubu Krainy Jezior. Już od następnego roku odbywają się tu Festyny Lotnicze, rajdy, zloty i Mazury AirShow. Te ostatnie cieszą się ogromną popularnością. Odbywają się nie tylko nad lotniskiem, ale również w Giżycku nad j. Niegocin.
Z całą pewnością warto odwiedzić lotnisko Kętrzyn Wilamowo. Jest to zarówno atrakcja dla dorosłych, jak i dla dzieci. W pobliżu wiele opisanych przez nas już wcześniej atrakcji. Do wspomnianych w tym materiale możemy dopisać np. śluzy na Kanale Mazurskim, a jest jeszcze przecież mnóstwo zabytków świeckich i religijnych w najbliższej okolicy, którym poświęciliśmy wpisy na naszym blogu www.myzwiedzamy.pl. Zapraszamy do wspólnego zwiedzania Warmii i Mazur, ale nie tylko.
